Пачаць пісаць сачыненне - задача няпростая не толькі для школьніка, але нават для дасведчанага пісьменніка. У гэтым артыкуле мы распавядзем аб некалькіх элементарных прыёмах пераадолення боязі белага ліста. Ужываючы іх на практыцы, ты канечне будзеш мець магчымасць пераканацца, што пісаць сачыненні - ня цяжкая школьная павіннасць, але займальнае творчае прыгода. Галоўнае - навучыцца пісаць сачыненні.
- Настройся. Перш чым пачаць пісаць сачыненне, выканай практыкаванне на канцэнтрацыю. Расслабься, падумай пра што-то прыемным. Напрыклад, пра цёплы, ня гарачым восеньскім сонейку. Адчуваеш, як яно казыча цябе сваімі праменьчыкамі? - Выдатна! Зараз час сабрацца. Сядзь прама і уяві, што на галаве ў цябе ляжыць круглы апельсін. Адчуй яго цяжар у сябе на цемрадзі. Бачыш, табе прыйшлося выпрастацца яшчэ больш, каб утрымаць гэтую круглую штучку, каб яна не скацілася. Вось ты і сабраўся.
- Вызнач пытанні, на якія ты будзеш адказваць у сачыненні. Цяпер час ацаніць, што ты ўжо ведаеш па зададзенай тэме, а што яшчэ трэба будзе вывучыць. Выкажам здагадку, твая тэма «Творчасць М.В. Гогаля »- што ты ўжо ведаеш пра аўтара? Што ён жыў у 19-м стагоддзі, а зборнік «Міргарад» стаіць у кніжнай шафе твайго дзядулі? Ужо не мала. Але не дастаткова. Складзі спіс пытанняў, якія дапамогуць паўнавартасна раскрыць тэму. Напрыклад: «Дзе нарадзіўся і жыў Гогаль?», «У якім годзе выйшаў яго першы зборнік?», «Як называўся яго першы раман?», «Якое складанне праславіла яго?», «Якія асаблівасці мовы Гогаля?».
- Знайдзі адказы. Калі ты дайшоў да гэтага пункта, значыць, ільвіная доля тваёй працы ўжо праведзеная. Цяпер засталося ўзброіцца энцыклапедыяй або ўвайсці ў інтэрнэт і паслядоўна адказаць на пастаўленыя пытанні.
- Выкажы ўласнае меркаванне. Адказы на пытанні атрыманыя і акуратна выпісаныя, але як надаць тэксту такое гучанне, каб твой настаўнік абавязкова пахваліў цябе за працу? - Выкажы ўласнае стаўленне да таго, пра што пішаш! «Але калі ў мяне няма адносіны да таго, што Гогаль нарадзіўся ў 1809 годзе?» - скажаш ты. У такім выпадку параўнай наяўную інфармацыю з тым, што ты ўжо ведаеш або можаш пазнаць. Напрыклад, ты можаш паведаміць пра тое, што ў тым жа годзе, калі нарадзіўся расійскі пісьменнік М.В. Гогаль на іншым кантыненце, у Амерыцы, нарадзіўся амерыканскі пісьменнік Эдгар Алан По. І абодва яны праславіліся сваімі фантасмагорыямі, хоць адзін з адным ніколі не былі знаёмыя. Так ты не толькі продемонстрируешь ўласную эрудыцыю, але і пакажаш, што ўмееш параўноўваць і супастаўляць рэчы і з'явы, блізкасць якіх не відавочная.
- Папрацуй над выразамі. Нарэшце, ты распавёў пра тое, што ведаў да напісання сачынення, і пра тое, што даведаўся падчас яго напісання, яшчэ раз прарабілі практыкаванне на канцэнтрацыю і правер, ці няма ў тваім тэксце лішніх слоў і жарганізмы, напрыклад, не напісаў Ці ты « я не ў курсе, як Гогалю ўдалося выпрацаваць свой індывідуальны творчы стыль ... »або« афігенная аповесць Гогаля «Вій» ... ». Калі ты хочаш выказаць сваё захапленне працай аўтара, выкарыстоўвай класічныя выразы: «выдатнае», «дзіўнае па сваёй сіле», «таленавітае», «па-майстэрску напісанае». Для настаўніка важней тваё ўменне карыстацца літаратурнай мовай, а не твая шчырасць. Паспрабуй падбудавацца пад тэкст каментатараў да зборніка, які, як мы ўжо высветлілі, стаіць на паліцы твайго дзядулі, але толькі не переусердствуй. Не спяшайся быць навукоўцам.
- Напішы ўступленне і заключэнне да складання. Паколькі гэта самыя галоўныя часткі твайго тэксту, ні ў якім разе не
перапісваюць фразы з крыніцы, напрыклад з артыкула пра Гогаля з «нашага» зборніка. Ты вырашыў, чым Гогаль цікавы менавіта табе? - Прыдумай «сваё» пачатак - сфармулюйце задачу твайго сачынення. Менавіта з гэтай задачай павінен спалучацца выснову ў сачыненні. Напрыклад, калі ты ў пачатку кажаш, што Гогаль быў таленавітым пісьменнікам свайго часу, у заключэнне адзнач, што ты лічыш, што таленавітасць гэтага пісьменніка пацвярджае тое, што яго творы да гэтага часу цікава чытаць тваім аднагодкам. Спалучаючы ўвядзенне і заключэнне сачыненні, ты придашь тэксту скончанасць.